VİOB, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası demektir. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasının kısaltılmış hali olan VOB, borsanın kendisine verilen isimdir. Vadeli işlem ve opsiyon borsalarının en önemli fonksiyonu etkin risk yönetimi ve geleceğe yönelik fiyat keşfidir. Bu borsalarda işlem gören sözleşmeler gerek yatırım gerekse korunma amaçlı olarak geniş bir kitle tarafından kullanılmaktadır. Bu haliyle dünyadaki vadeli işlem borsaları ülke ekonomilerine çok önemli katkıda bulunmaktadır.
Dünyada bir çok gelişmiş ülkedeki vadeli işlem ve opsiyon borsaları faaliyetlerini artan işlem hacimleri ile sürdürürken, gelişmekte olan ülkelerde de bu gibi borsalara rastlanmakta veya açılması için çalışmalar sürdürülmektedir. Türkiye’de de böyle bir borsanın eksikliği uzun zamandan beri hissedilmiştir. 2005 yılında İzmir’de VOB açılmıştır. Türkiye, Avrupa Birliğine girme yönünde ilerlerken devlet her gün daha fazla alandan çekilmekte, bir çok mal ve hizmetin fiyatı kamu müdahalesi olmaksızın piyasada belirlenmektedir. Bunun yanında, sermayenin uluslararası dolaşımının önündeki engeller kalkmakta, her işletme dünyadaki gelişmelerden etkilenmektedir. Bu gelişmeler, işletmelerimizin uluslararası piyasalarda rekabet edebilmesi için rakiplerinin kullandığı risk yönetim araçlarını, diğer bir deyişle türev araçları kullanmalarını zorunlu hale getirmektedir.
- Opsiyon borsasında işlem yapabilmek için öncelikle borsa üyesi aracı bir kurum veya bankada hesap açtırmanız gerekir. Opsiyon Borsası’nda hesap açtırma işlemi tamamlandıktan sonra, işlem yapmak istediğiniz sözleşme için VOB tarafından belirlenen başlangıç teminatını kuruma göndermeniz gerekmektedir. Size aracılık hizmeti verecek olan kurum bu teminatı sizin adınıza Takasbank’a gönderir.
- Takasbank’a gerekli teminatın gönderilmesinden sonra, ister korunma amaçlı olsun, ister fiyat değişimlerinden kar elde etmek amaçlı olsun, alınan yatırım kararı doğrultusunda hangi sözleşmenin hangi vadesinden, kaç adet ve hangi fiyattan işlem yapılmak istendiği, bu isteğin geçerli olduğu süre aralığı aracı kuruma bildirilmektedir.
- Üye aracı kurum, bu emri VOB Kullanıcı Ekranı’nı (VOBKE) kullanarak uzaktan erişim yoluyla işlem sistemine iletir. İşlemler fiyat önceliği ve zaman önceliği esaslarına göre elektronik ortamda eşleşir. Aracı kurum sizin emrinizin gerçekleşmesi halinde size bu durumu bildirerek işlemi teyit eder.