Amsterdam Borsa Endeksi’nin kısaltması AEX’tir. Yatırımcıların öncelikle Hollanda ekonomisine ilgilini gözlemlemeye yarayan bu endeks sonrasında ise Avrupa ekonomisine ilgiliyi de belirli oranda gözlemlemeye olanak tanır.
Normalde dünya ortalamalı civarında işlem gören AEX endeksi son 2-3 sene içerisinde işlem hacmini yükseltmiş ve her geçen sene bir öncekine göre karlı şirketleri bünyesine katarak yenilenmeye devam etmektedir.
AEX endeksinin detalı şekilde takibi yapılarak Hollanda ekonomisinin gidişatı hakkında ve hatta Avrupa ekonomisinin iyi ya da kötü yöne yönelimi hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. AEX endeksi hakkında bilmeniz gereken diğer şeylerin neler olduğuna bakacak olursak:
AEX Endeksi Ne Demek?
Euronext Amsterdam’da oluşan endekslerden biri olan AEX yani Amsterdam Borsa Endeksi 1983 yılında kuruluşunu gerçekleştirmiştir. Amsterdam (Hollanda), Paris (Fransa) ve Brüksel (Belçika) borsaları birleşerek Euronext’i oluşturmuş ve bunun içerisinde en çok işlem göre 25 hisseden oluşan AEX yer almıştır.
AEX henüz dünya borsalarında yeteri kadar ilgi çekiyor olmasa da Holanda ekonomisi açısından en etkili gösterge olarak kabul edilir. Aegon, Royal Dutch Shell ve Heineken gibi Hollanda’nın demirbaş firmalarıbu endekste yer almaktadır. Bu firmaların ekonomi dünyası açısından oldukça önemli bir noktada yer aldığı düşünüldüğün de AEX Endeksinin de önemi kavranmış olur. AEX endeksi şu ana kadarki süreçte en yüksek değerine 2000’li senelerde ortaya çıkan dot-com balonu ile erişmiştir.
AEX Endeksinin Tarihçesi Nedir?
3 Ocak 1983 tarihinde 100 temel endeks puanı ile borsaya giriş yapan AEX zamanında Euro kullanılmadığı için o dönemin üzerinden Euro kullanımına geçilmesi ile birlikte 100 puanın bugünkü karşılığı 45,387 puana karşılık gelmektedir. dot-com balonunun zirveye ulaştığı 5 Eylül 2000 senesinde endeks en yüksek seviyesi olan 703,18 puanı görmüştür. Bundan sonraki 3 senelik süreçte ise endeks ulaştağı noktadaki değerin hemen hemen yarısına düşmüş ve akabinden biraz toparlanma sürecine geçmiştir.
29 Eylül 2008 senesinde ise AEX endeksi en düşük ikinci değerine erişmiştir. Yaklaşık olarak %9 seviyesinde bir değer kaybı yaşanmıştır. 1998 senesi ile 2008 senesi arası incelendiğinde bu 10 senelik süreç içerisinde AEX endeksi, OMX Iceland 15 dışındaki en kötü Avrupa endeksi olarak bu konuda olumsuz anlamda rekor kırmıştır. 2010’lu yıllar itibariyle AEX’i ilgi artmış ve dünya ortalamasının üzerinde işlem görmekte olan bir endeks haline gelmiştir.
AEX Endeksi Hakkında Bilinmesi Gereken Diğer Şeyler
AEX bünyesinde var olan 25 şirket her geçen yıl güncellenmekte ve karı düşük olan çıkarılıp o yıl ki karın en yüksek olan şirket bu endekse dahil edilmektedir. AEX endeksindeki en güncel şirketlerede buradan ulaşabilirsiniz.
Dünyanın yaşadığı çeşitli felaketler, politik gerginlikler, ekonomideki düşüşler, deprem, sel gibi çeşitli doğal afetler diğer tüm borsa endeklerini etkileyeceği gibi AEX’i de elbette etkiler. AEX üzerindeki yatırımın hacminden Avrupa ekonomisine olan ilgilinin hangi boyutta olduğu çıkarımı da belli oranda yapılabilir.
2000 senesinin Eylül ayında Pris Menkül Kıymetler Borsası, Brüksel Menkul Borsası ve AEX (Amsterdam Menkul Kıymetler Borsası) gibi üç büyük borsa birleşiminden oluşan Euronext Amsterdam merkezi Paris olan bir Finans kurumu olmuş oldu.